Czy wpis w księdze wieczystej może przerwać bieg zasiedzenia?
Po 20 lub 30 lat użytkowania nieruchomości możemy stać się jej właścicielami poprzez zasiedzenie. Bieg zasiedzenia może jednak zostać przerwany, jeśli do księgi wieczystej nieruchomości zostanie wpisane roszczenie. Roszczenie dotyczy niewywiązania się ze swoich zobowiązań przez osobę, której przysługuje prawo własności nieruchomości, ale jego konsekwencje mogą być dotkliwe również dla jej użytkownika.
Zasiedzenie nieruchomości to sytuacja, w której osoba, która użytkowała przez dłuższy czas nieruchomość, staje się jej właścicielem, mimo że wcześniej nie posiadała do niej prawa własności Zgodnie z kodeksem cywilnym posiadacz nieruchomości, który nie jest jej właścicielem, nabywa do niej prawo własności, jeśli posiada ją nieprzerwanie przez 20 lat jako posiadacz samoistny.
Uzyskanie własności nieruchomości poprzez zasiedzenie
Taki okres zasiedzenia jest stosowany, jeśli posianie samoistne było realizowane w dobrej wierze. Cechuję ją błędne, ale usprawiedliwione przekonanie, że użytkownikowi nieruchomości przysługuje prawo własności. Inaczej ujmując: posiadacz jest przekonany, że jest właścicielem nieruchomości i taki sposób ją użytkuję i zarządza.
Jeśli posiadanie zostało uzyskane w złej wierze, czyli użytkownik dysponował nieruchomością jak jej właściciel, mając świadomość, że nie posiada no niej prawa własności, to przeniesienie własności następuje po 30 latach.
Sąd nie przyznaje przeniesienia prawa własności poprzez zasiedzenie nieruchomości, a jedynie potwierdza nabycie własności przez jej dotychczasowego samoistnego (niezależnego) posiadacza.
Przerwanie biegu zasiedzenia
Celem zasiedzenia jest uporządkowanie stanu prawnego i przyznania prawa własności do zajmowanej nieruchomości osobie, która przez dłuższy czas ją użytkuje. Właściciel może przerwać bieg zasiedzenia i uniemożliwić w ten sposób posiadaczowi nieruchomości przejęcia jej na własność.
Bieg zasiedzenia przerywa również wpis roszczenia do księgi wieczystej. Roszczenie takie może być wystosowane np. przez urząd skarbowy, kontrahentów, wobec których właściciel nieruchomości ma zobowiązania lub małżonka, wobec którego występują zaległości w zapłacie alimentów. Roszczenie takie nie musi bezpośrednio zmierzać do pozbawiania posiadacza posiadania danej nieruchomości.
Wierzyciele właściciela dokonując wpisu roszczenia do księgi wieczystej nieruchomości, ignorują w ten sposób prawa posiadacza i dochodzą swoich praw bezpośrednio od jej właściciela.
Bieg postępowania związanego z roszczeniem dotyczy jednak również posiadacza nieruchomości. Będzie on odczuwać skutki wszczęcia egzekucji z nieruchomości takich jak np. objęcia jej zarządem, opisem i oszacowaniem, oraz wystawieniem jej na licytację komorniczą.
Postanowienie Sądu Najwyższego potwierdza przerwanie zasiedzenia
W kwietniu bieżącego roku Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego, potwierdzając tym samym przerwanie biegu zasiedzenia poprzez czynności egzekucyjne podejmowane w stosunku do przedmiotu zasiedzenia.